Definicja podatku katastralnego

Podatek katastralny to rodzaj podatku od nieruchomości, którego podstawą opodatkowania jest wartość rynkowa nieruchomości, a nie jej powierzchnia czy przeznaczenie. Wysokość podatku określana jest jako procent wartości nieruchomości, co sprawia, że podatek ten ma charakter progresywny – im droższa nieruchomość, tym wyższe obciążenie podatkowe.

Historia podatku katastralnego na świecie

Historia podatku katastralnego sięga czasów starożytnych. Już w czasach Starożytnego Rzymu funkcjonowały systemy podatkowe oparte na wycenie majątku obywateli, w tym ziemi i nieruchomości. Cesarstwo Rzymskie wykorzystywało spisy majątkowe (tzw. census), aby naliczać podatki zależnie od posiadanego majątku, co stanowiło pierwowzór współczesnego podatku katastralnego.

W średniowiecznej Europie rozwijały się lokalne systemy podatkowe, oparte głównie na powierzchni gruntów, a nowoczesne systemy katastralne zaczęły powstawać na większą skalę w XVIII i XIX wieku. Przykładem jest Austria, która wprowadziła jednolity system katastralny w 1817 roku. Podatek ten stał się popularnym rozwiązaniem w krajach europejskich, a później także w Stanach Zjednoczonych.

Historia podatku katastralnego w Polsce

Dyskusje o wprowadzeniu podatku katastralnego w Polsce sięgają lat 90. XX wieku, kiedy to przeprowadzano reformę administracyjną i systemu finansów publicznych. Mimo licznych debat i prób legislacyjnych, podatek ten nigdy nie został wdrożony. Powodem było m.in.:

• brak odpowiedniej ewidencji nieruchomości
• niedostateczna infrastruktura informatyczna
• obawy społeczne przed gwałtownym wzrostem obciążeń podatkowych

W Polsce do dziś obowiązuje podatek od nieruchomości oparty na powierzchni (m2) nieruchomości, bez uwzględniania jej aktualnej wartości rynkowej.

Jak działa podatek katastralny?

Podatek katastralny obliczany jest na podstawie wartości nieruchomości, ustalanej przez administrację podatkową. Proces ten opiera się na:

• masowej wycenie nieruchomości na podstawie cen transakcyjnych
• uwzględnieniu lokalizacji, stanu technicznego i przeznaczenia nieruchomości
• regularnej aktualizacji wycen w celu utrzymania zgodności z rynkowymi realiami

Przykład: Jeśli wartość nieruchomości wynosi 500 000 zł, a stawka podatku katastralnego to 0,5%, roczna wysokość podatku wyniesie 2500 zł.

Jak działa podatek katastralny w innych krajach? Przykłady z Europy i USA

Niemcy – Grundsteuer

W Niemczech podatek od nieruchomości (Grundsteuer) opiera się na wartości katastralnej. Obecnie trwa reforma systemu, ponieważ podstawy wyceny pochodziły z lat 60. XX wieku i były nieaktualne. Od 2025 roku podatek ma być naliczany na podstawie bardziej precyzyjnych i aktualnych danych.

Stawki podatku katastralnego różnią się w zależności od landu, a wpływy z tego tytułu są istotnym źródłem dochodów lokalnych budżetów.

Wielka Brytania – Council Tax

W Wielkiej Brytanii funkcjonuje Council Tax, naliczany na podstawie wyceny nieruchomości z 1991 roku. Nieruchomości są podzielone na pasma wartości (bands), co czyni system podatkowy stosunkowo prostym, choć nieaktualnym w kontekście dynamicznych zmian cen nieruchomości.

Przykład:
Dom wyceniony w 1991 roku na 150 000 funtów jest przypisany do konkretnego pasma i opodatkowany niezależnie od jego obecnej wartości rynkowej.

Francja – Taxe Foncière

Francja stosuje podatek od nieruchomości (taxe foncière), który bazuje na wartości czynszu katastralnego, teoretycznie odpowiadającego możliwemu dochodowi z najmu. Wycenę aktualizuje się okresowo, co pozwala na utrzymanie podatku na adekwatnym poziomie.

Stany Zjednoczone – Property Tax

W USA podatek od nieruchomości (property tax) to lokalny podatek katastralny obliczany na podstawie aktualnej wartości rynkowej nieruchomości. Samorządy regularnie przeprowadzają wyceny, a wysokość podatku jest istotnym źródłem finansowania m.in. edukacji i infrastruktury.

Przykład:
Nieruchomość wyceniona na 300 000 USD przy stawce 1,5% generuje roczny podatek w wysokości 4500 USD.

Czy w Polsce powstanie podatek katastralny? Stan prawny i perspektywy

Obecny stan prawny podatku od nieruchomości

W Polsce obowiązuje podatek od nieruchomości uregulowany ustawą z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych. Podstawą opodatkowania jest powierzchnia nieruchomości, a nie jej wartość rynkowa.

Stawki ustalają gminy, jednak ich maksymalna wysokość jest ograniczona przez przepisy krajowe. W efekcie właściciele mieszkań w atrakcyjnych lokalizacjach płacą relatywnie niski podatek w stosunku do rzeczywistej wartości swojej nieruchomości.

Możliwości techniczne wprowadzenia podatku katastralnego w Polsce

Wprowadzenie podatku katastralnego w Polsce wymagałoby szeregu działań o dużej skali, m.in.:

• stworzenia centralnego rejestru nieruchomości z aktualnymi danymi o ich wartości rynkowej.
• masowej wyceny nieruchomości na podstawie transakcji rynkowych i danych z ewidencji gruntów.
• rozbudowy infrastruktury informatycznej w urzędach podatkowych.

W tym celu należałoby skoordynować bazy danych z Ewidencji Gruntów i Budynków, Rejestru Cen Nieruchomości oraz ksiąg wieczystych.

Społeczne i gospodarcze konsekwencje wprowadzenia podatku katastralnego

Podatek katastralny budzi kontrowersje, zwłaszcza w kontekście wpływu na osoby o niskich dochodach, posiadające nieruchomości o wysokiej wartości rynkowej.

Przykład problemu:
Starsza osoba mieszkająca od 40 lat w kamienicy w centrum Warszawy musiałaby płacić wysoki podatek katastralny z powodu wzrostu wartości nieruchomości, mimo że jej dochody pozostały na niskim poziomie.

Wprowadzenie podatku mogłoby również:

• zmniejszyć opłacalność inwestycji w nieruchomości.
• stymulować przepływ kapitału z rynku nieruchomości do innych sektorów.
• spowodować podwyżki czynszów w wynajmie mieszkań.

Perspektywy wprowadzenia podatku katastralnego w Polsce

Choć temat podatku katastralnego wraca regularnie w debacie publicznej, brak jest jednoznacznych planów legislacyjnych dotyczących jego wprowadzenia. Rządy obawiają się niezadowolenia społecznego, zwłaszcza w dużych miastach, gdzie nieruchomości osiągnęły rekordowe ceny.

Aktualnie Ministerstwo Finansów prowadzi prace nad cyfryzacją rejestrów nieruchomości, co mogłoby ułatwić wprowadzenie systemu katastralnego w przyszłości. Jednak jego wdrożenie wymagałoby szerokiej kampanii informacyjnej oraz mechanizmów ochronnych dla osób o niskich dochodach.

Podsumowanie

Podatek katastralny to rozwiązanie, które mogłoby zwiększyć sprawiedliwość systemu opodatkowania nieruchomości w Polsce, dostosowując je do aktualnych wartości rynkowych. System ten z powodzeniem funkcjonuje w wielu krajach, jednak jego wprowadzenie w Polsce napotyka na istotne bariery organizacyjne, prawne i społeczne.

Czy w najbliższych latach zostanie wprowadzony podatek katastralny w Polsce? Choć obecnie brak jest oficjalnych planów legislacyjnych, rozwój technologii i potrzeba zwiększenia dochodów samorządów mogą sprawić, że temat ten znów powróci na agendę polityczną.

Potrzebujesz profesjonalnej wyceny nieruchomości?

Współpraca z doświadczonym rzeczoznawcą majątkowym to gwarancja rzetelnej i obiektywnej wyceny, która może być kluczowa przy podejmowaniu ważnych decyzji finansowych i inwestycyjnych. Nie ryzykuj – zaufaj profesjonalistom!

Artykuł Podatek katastralny w Polsce: historia, zasady, przykłady i perspektywy pochodzi z serwisu KRzM.pl.

Kluczowe rodzaje wartości nieruchomości

Wartość rynkowa

Definiowana jako najbardziej prawdopodobna cena, jaką można uzyskać za nieruchomość na otwartym rynku. Jest to wartość, która odzwierciedla realne ceny transakcyjne nieruchomości podobnych, uwzględniając cechy wpływające na ich poziom. Kluczowa jest tutaj analiza rynku nieruchomości, obejmująca ceny, stawki czynszów i warunki transakcji, przeprowadzana w oparciu o zaistniałe już transakcje na rynku nieruchomości. Określając wartość rynkową, należy odzwierciedlić zachowanie się typowego uczestnika rynku – ile typowy uczestnik rynku może zapłacić za daną nieruchomość.

Wartość odtworzeniowa

Określana jest, gdy brak jest możliwości ustalenia wartości rynkowej z powodu specyficznych cech nieruchomości, lub gdy wymaga tego konkretny określony cel wyceny. Dotyczyć może również sytuacji, w której nieruchomości o charakterze podobnym do nieruchomości będącej przedmiotem wyceny, nie są przedmiotem obrotu rynkowego. Wartość ta jest równa kosztom odtworzenia nieruchomości, pomniejszonym o jej zużycie. Metoda kosztów odtworzenia stosowana jest przy użyciu techniki szczegółowej, elementów scalonych lub wskaźnikowej.

Wartość katastralna

Ustalana w procesie powszechnej taksacji nieruchomości. Ma na celu określenie podstawy opodatkowania podatkiem od nieruchomości. Powszechna taksacja przeprowadzana jest okresowo przez organy prowadzące kataster nieruchomości. Wartość katastralna wykorzystywana jest również przy określaniu wartości nieruchomości stanowiących własność Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego.

Inne rodzaje wartości

Oprócz powyższych, istnieją również inne rodzaje wartości, które mogą być brane pod uwagę w zależności od celu wyceny, takie jak wartość godziwa, wartość inwestycyjna, wartość dla wymuszonej sprzedaży.

Metody i techniki wyceny nieruchomości

Rozporządzenie Ministra Rozwoju i Technologii w sprawie wyceny nieruchomości szczegółowo określa metody i techniki wyceny, które powinny być stosowane przez rzeczoznawców majątkowych. Najczęściej stosowane podejścia to:

• podejście porównawcze: opiera się na analizie cen transakcyjnych nieruchomości podobnych. Wymaga znajomości rynku i cech nieruchomości wpływających na ceny. Stosuje się metody takie jak porównywanie parami, korygowanie ceny średniej lub analizę statystyczną rynku, z których najczęściej wykorzystywane są dwie pierwsze.
• podejście dochodowe: stosowane, gdy nieruchomość generuje dochód, np. z czynszów. Wartość określa się na podstawie analizy dochodów, stosując metodę inwestycyjną lub metodę zysków, wykorzystując przy tym technikę kapitalizacji prostej lub dyskontowania strumieni dochodów.
• podejście kosztowe: używane, gdy nie można zastosować podejścia porównawczego lub dochodowego. Wartość określa się na podstawie kosztów odtworzenia lub zastąpienia nieruchomości.

Znaczenie rzeczoznawcy majątkowego

Określanie wartości nieruchomości wymaga wiedzy i doświadczenia. Rzeczoznawca majątkowy, posiadający odpowiednie uprawnienia zawodowe, jest osobą uprawnioną do sporządzania opinii o wartości nieruchomości w formie operatu szacunkowego, będącego wynikiem całego procesu. Rzeczoznawca majątkowy musi działać zgodnie z zasadami etyki zawodowej i obowiązującymi przepisami prawa, kierując się bezstronnością.

Podsumowanie

Rodzaj wartości nieruchomości zależy od celu, w jakim dokonywana jest wycena. Wartość rynkowa, odtworzeniowa i katastralna to podstawowe pojęcia, które każdy uczestnik rynku nieruchomości powinien znać. Zrozumienie tych koncepcji oraz metod wyceny pozwala na podejmowanie świadomych decyzji inwestycyjnych i transakcyjnych.

Potrzebujesz profesjonalnej wyceny nieruchomości?

Współpraca z doświadczonym rzeczoznawcą majątkowym to gwarancja rzetelnej i obiektywnej wyceny, która może być kluczowa przy podejmowaniu ważnych decyzji finansowych i inwestycyjnych. Nie ryzykuj – zaufaj profesjonalistom!

Artykuł Rodzaje wartości nieruchomości – kompleksowy przewodnik pochodzi z serwisu KRzM.pl.

Służebność – co to takiego ?

Jest to prawo zdefiniowane w Kodeksie Cywilnym w katalogu ograniczonych praw rzeczowych.  Wyróżnić możemy 3 rodzaje służebności. Są to:

• służebność gruntowa
• służebność osobista
• służebność przesyłu.

Służebność gruntowa

Służebność gruntowa to obciążenie jednej nieruchomości (nieruchomość obciążona) na rzecz drugiej (nieruchomość władnąca). Głównym celem tej służebności jest zapewnienie możliwości korzystania z nieruchomości władnącej lub zwiększenie jej użyteczności.

Najczęściej występującym przypadkiem służebności gruntowej jest służebność przechodu lub przejazdu. Możliwe jest także ustanowienie służebności polegającej na możliwości czerpania wody, przeprowadzenia instalacji podziemnej czy korzystania z przydomowego ogródka.

Służebność gruntowa co do zasady nie przysługuje konkretnej osobie, tylko aktualnemu właścicielowi nieruchomości (władnącej). W przypadku sprzedaży nieruchomości władnącej, prawo to przechodzi zatem na rzecz nowego właściciela.

Zniesienie służebności gruntowej może mieć miejsce w dwóch przypadkach. Pierwszy z nich to sytuacja, gdy ustanowiona wcześniej służebność nie jest już potrzebna. Jako przykład można podać sytuację, gdy do nieruchomości władnącej powstała już inna droga dojazdowa. Drugą sytuacją jest stan, w którym służebność gruntowa jest uciążliwa dla właściciela nieruchomości obciążonej, a nie jest niezbędna dla właściciela nieruchomości władnącej. Taka sytuacja może się jednak wiązać z ewentualnymi rozliczeniami finansowymi.

Bez względu na powyższe dwie sytuacje, służebność gruntowa wygasa samoistnie, jeżeli w okresie 10 lat nie została ona wykonana przez właściciela nieruchomości władnącej.

Służebność osobista

Kolejnym rodzajem tego prawa jest służebność osobista. Jej istota polega na obciążeniu nieruchomości na rzecz konkretnej osoby fizycznej. Jest to podstawowa cecha, która wyróżnia służebność osobistą od gruntowej. Nieruchomość nie jest obciążana na rzecz każdoczesnego właściciela innej nieruchomości, ale na rzecz konkretnej osoby. Oznacza to, że prawo to wygasa najpóźniej ze śmiercią wskazanej osoby (uprawnionego).

Służebność osobista jest prawem niezbywalnym, nie można przenieść tego uprawnienia na rzecz innego podmiotu. W momencie śmierci uprawnionego prawo to nie przechodzi do masy spadkowej.

Najczęściej spotykanym przykładem służebności osobistej jest służebność dotycząca mieszkania, czyli prawa do korzystania z lokalu/domu do celów mieszkaniowych. Osoba, na rzecz której ustalono takie prawo, może dożywotnie korzystać z nieruchomości pomimo, że nie jest jej właścicielem. Służebność osobista, w odróżnieniu od dożywocia, nie wiąże się z obowiązkiem zapewnienia przez właściciela nieruchomości utrzymania uprawnionego.

Służebność przesyłu

Trzecim rodzajem służebności jest służebność przesyłu. Polega ona na obciążeniu danej nieruchomości na rzecz przedsiębiorcy, który na obciążonej nieruchomości posiada lub planuje wybudować urządzenia przesyłowe. W wyniku ustanowienia takiej służebności, przedsiębiorca przesyłowy może w określonym zakresie korzystać z nieruchomości obciążonej zgodnie z przeznaczeniem tych urządzeń.

Służebność, a kredyt hipoteczny

Czy obciążenie nieruchomości służebnością ma wpływ na możliwość wykorzystania jej jako zabezpieczenia do kredytu hipotecznego ? Czy bank pozwoli na zabezpieczenie na tak obciążonej nieruchomości ?

Ogólnie mówiąc, nieruchomości obciążone służebnościami bank (i nie tylko) postrzega jako nieruchomości problematyczne. Bank poprzez ustanowienie hipoteki zabezpiecza się przed sytuacją, w której kredytobiorca przestanie spłacać kredyt. Jeżeli kredytobiorca zaprzestanie regulowania zadłużenia i nie będzie reagował na żadne propozycje współpracy z bankiem, bank w ostateczności będzie próbował zbyć nieruchomość. W przypadku, gdy ta byłaby obciążona służebnością (np. gruntową), proces zbycia znacznie się utrudnia. Nie każdy kupujący będzie się godził, aby „dzielić” się nią z osobą trzecią – w tym przypadku, z każdoczesnym właścicielem nieruchomości władnącej.

W najtrudniejszej sytuacji są właściciele nieruchomości obciążonych służebnością osobistą, np. w postaci dożywotniego użytkowania mieszkania czy domu. W takiej sytuacji proces zbycia jest jeszcze bardziej utrudniony, a sam fakt ustanowienia takiego rodzaju ograniczonego prawa rzeczowego ma istotny wpływ na wartość nieruchomości. Z tego właśnie powodu, banki nie decydują się na zabezpieczenie się na takich nieruchomościach.

Podsumowując, banki niechętnie zabezpieczają się na nieruchomości obciążonej jakąkolwiek służebnością gruntową bądź osobistą. Należy rozważyć, czy ewentualnie istniejące obciążenie jest jeszcze używane. Czy możliwie jest jego wykreślenie, a może zastąpienie umową.

Potrzebujesz profesjonalnej wyceny nieruchomości?

Współpraca z doświadczonym rzeczoznawcą majątkowym to gwarancja rzetelnej i obiektywnej wyceny, która może być kluczowa przy podejmowaniu ważnych decyzji finansowych i inwestycyjnych. Nie ryzykuj – zaufaj profesjonalistom!

Artykuł Służebność, a kredyt hipoteczny pochodzi z serwisu KRzM.pl.

Jak przebiega wycena nieruchomości? Proces w uproszczeniu

Przebieg wyceny nieruchomości złożony jest z kilku etapów. Pierwszy z nich obejmuje zawarcie umowy sporządzenia operatu szacunkowego – w większości przypadków jest to umowa słowna, przy większych tematach zalecane jest zawarcie umowy w formie pisemnej. W tym momencie należy ustalić wszystkie podstawowe informacje, takie jak cel wyceny, co jest przedmiotem określenia wartości, termin oględzin nieruchomości oraz koszt i termin sporządzenia operatu szacunkowego. Zrozumienie celu wyceny jest kluczowe, ponieważ różne cele, takie jak sprzedaż, kupno, czy podział majątku, mogą wymagać różnych podejść i metodologii w procesie wyceny.

Kolejny krok to oględziny nieruchomości. Jest to nieodzowny element procesu wyceny, który pozwala na zaznajomienie się rzeczoznawcy majątkowego z nieruchomością, której wartość ma określić. Oględziny dotyczą zarówno samej nieruchomości (np. domu, mieszkania czy lokalu użytkowego) jak i otoczenia i sąsiedztwa, które w istotny sposób również wpływają na wartość końcową. Dobrze jest na czas oględzin przygotować niezbędne dokumenty, takie jak plany budowlane czy dokumenty potwierdzające stan prawny nieruchomości. Warto również zwrócić uwagę na detale, takie jak stan techniczny budynku, który może znacząco wpłynąć na ostateczną wycenę.

Po zapoznaniu się z przedmiotem wyceny, rzeczoznawca dokonuje analizy rynku nieruchomości podobnych do nieruchomości wycenianej, analizuje potencjał regionu/lokalizacji czy też ocenia jak kształtuje się aktualna zależność pomiędzy popytem a podażą. Podczas analizy bada również różnice pomiędzy poszczególnymi nieruchomościami podobnymi oraz nieruchomością wycenianą oraz znaczenie tych różnic i ich wpływ na cenę transakcyjną. Przykładowo, lokalizacja w pobliżu szkół, parku czy komunikacji publicznej może znacząco podnieść wartość nieruchomości. Dlatego tak ważne jest, aby rzeczoznawca miał dostęp do aktualnych danych rynkowych oraz trendów.

W ostatnim etapie, rzeczoznawca majątkowy dokonuje wyboru podejścia oraz metody określenia wartości jak i rodzaju określanej wartości. Ostateczne podejście może być różne w zależności od charakterystyki nieruchomości i jej przeznaczenia. Na koniec pozostaje proces edycji całości operatu szacunkowego tak, aby móc w postaci jednego obszernego dokumentu przekazać wynik swojej pracy zleceniodawcy. Warto pamiętać, że operat szacunkowy powinien być zrozumiały i przejrzysty, aby zleceniodawca mógł łatwo zrozumieć wszystkie aspekty wyceny.

Wymagane dokumenty

W procesie wyceny nieruchomości potrzebne są różnego rodzaju dokumenty. Z podstawowych można wymienić wypis z ewidencji gruntów, mapę ewidencyjną, pozwolenie na budowę czy dokumentację planistyczną. Zestaw wymaganych dokumentów jest zróżnicowany i uzależniony m.in. od celu wyceny oraz rodzaju wycenianej nieruchomości. Na przykład w przypadku nieruchomości gruntowych niezbędne będą dokumenty dotyczące stanu prawnego działki, a w przypadku budynków – dodatkowo dokumenty techniczne związane z konstrukcją. Podstawowe zestawy dokumentów, w zależności od rodzaju nieruchomości, przedstawione zostały tutaj. Dobrze jest zasięgnąć porady rzeczoznawcy, który pomoże w identyfikacji niezbędnych dokumentów.

Czas sporządzenia wyceny

Cały proces prowadzący do przekazania zamawiającemu gotowej wyceny nieruchomości w postaci operatu szacunkowego trwa od kilku dni do kilku tygodni. Uzależnione jest to m.in. od celu wyceny, rodzaju nieruchomości, posiadanych dokumentów, a w przypadku ich braku istotny jest czas oczekiwania na ich udostępnienie przez jednostki administracyjne. Warto skorzystać z usług zaufanego i rzetelnego rzeczoznawcy, gdyż sporządzona przez niego wycena często jest kluczowym elementem zarówno przy sprzedaży, jak i zakupie nieruchomości, czy też przykładowo w rozliczeniach rodzinnych. Dobrze jest planować wycenę z wyprzedzeniem, aby uniknąć opóźnień i nieprzewidzianych komplikacji. Ponadto, warto być przygotowanym na ewentualne pytania rzeczoznawcy, które mogą dotyczyć różnych aspektów nieruchomości.

Warto również dodać, że istnieje wiele technik wyceny, które można zastosować w zależności od specyfiki nieruchomości. Do najpopularniejszych metod zalicza się metodę porównawczą, kosztową oraz dochodową. Metoda porównawcza polega na analizie cen transakcyjnych podobnych nieruchomości w okolicy, metoda kosztowa ocenia wartość na podstawie kosztów budowy oraz stopnia zużycia, a metoda dochodowa koncentruje się na potencjale generowania dochodu przez nieruchomość. Każda z tych metod ma swoje zalety i wady, dlatego warto porozmawiać z rzeczoznawcą, który pomoże wybrać najodpowiedniejszą dla danej sytuacji.

Potrzebujesz profesjonalnej wyceny nieruchomości?

Współpraca z doświadczonym rzeczoznawcą majątkowym to gwarancja rzetelnej i obiektywnej wyceny, która może być kluczowa przy podejmowaniu ważnych decyzji finansowych i inwestycyjnych. Nie ryzykuj – zaufaj profesjonalistom!

Artykuł Jak przebiega wycena nieruchomości ? pochodzi z serwisu KRzM.pl.

Spis treści

Przekazując klientowi sporządzony operat szacunkowy, wiele razy słyszałem słowa zdziwienia – „nie wiedziałem, że to tak wygląda…”. Czym zatem jest operat szacunkowy? Operat szacunkowy to kluczowy dokument w procesie wyceny nieruchomości, który nie tylko określa jej wartość, ale również jest źródłem istotnych informacji o stanie prawnym i fizycznym danej nieruchomości. Dzięki operatowi szacunkowemu, klienci mogą lepiej zrozumieć, dlaczego ich nieruchomość ma taką, a nie inną wartość, oraz jakie czynniki na tę wartość wpływają.

W skrócie mówiąc, operat szacunkowy to autorska opinia rzeczoznawcy majątkowego o wartości nieruchomości – domu, mieszkania, działki budowlanej czy np. garażu wolnostojącego. Z uwagi na fakt, że jest to dokument urzędowy, może on być opracowany tylko przy zachowaniu formy pisemnej, a zasady jego sporządzania regulowane są prawnie. Warto zaznaczyć, że operat szacunkowy jest nie tylko dokumentem, który określa wartość nieruchomości, ale także narzędziem, które może być używane w różnych sytuacjach, takich jak sprzedaż, kupno, czy nawet ustalanie wysokości podatków związanych z nieruchomościami.

Zasady sporządzania operatu szacunkowego

Operat szacunkowy musi być sporządzony zgodnie z przepisami prawa, w szczególności z ustawą z dnia 21.08.1997 r. o gospodarce nieruchomościami oraz rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 21.09.2004 r. w sprawie wyceny nieruchomości i sporządzania operatu szacunkowego. Są to jednocześnie dwa akty prawne stanowiące podstawę pracy każdego rzeczoznawcy majątkowego. Powyższe akty prawne również jednoznacznie określają, co w takim opracowaniu ma się znaleźć. I do tych elementów należą:

• określenie przedmiotu i zakresu wyceny,
• określenie celu wyceny dla którego sporządzany jest operat,
• podstawę formalną oraz źródła danych o nieruchomości,
• ustalenie dat istotnych dla określenia wartości nieruchomości,
• opis stanu nieruchomości,
• wskazanie przeznaczenia wycenianej nieruchomości,
• analiza oraz charakterystyka rynku nieruchomości w zakresie dotyczącym celu i sposobu wyceny,
• wskazanie rodzaju określanej wartości, wybór podejścia, metody i techniki szacowania,
• przedstawienie obliczeń oraz wyniku wyceny wraz z uzasadnieniem.

Łatwo zauważyć, że operat szacunkowy stanowi pewnego rodzaju kompendium wiedzy na temat wycenianej nieruchomości, z uwzględnieniem opisu jej stanu prawnego oraz cech fizycznych, a także obecnej sytuacji na rynku nieruchomości podobnych do wycenianej. W praktyce, operat szacunkowy staje się nieocenionym wsparciem w podejmowaniu decyzji inwestycyjnych. Dzięki niemu, inwestorzy mogą dokładniej ocenić, czy dana nieruchomość jest opłacalną inwestycją, czy też lepiej poszukać innych możliwości. Co więcej, operaty szacunkowe często są wymagane przez banki w przypadku ubiegania się o kredyt hipoteczny, co dodatkowo podkreśla ich znaczenie w procesie zakupu nieruchomości.

Oprócz wyżej wymienionych zastosowań, warto dodać, że operaty szacunkowe są również nieocenione w procesach związanych z podziałem majątku, np. w przypadku rozwodów, gdzie konieczne jest ustalenie wartości wspólnej nieruchomości. Dzięki operatowi, strony konfliktu mogą dojść do sprawiedliwego podziału, co jest kluczowe w takich delikatnych sytuacjach.

Ważnym aspektem operatu szacunkowego jest również jego zastosowanie w przypadku sporów prawnych. W sytuacjach, gdy konieczne jest ustalenie wartości nieruchomości dla celów odszkodowawczych, operat szacunkowy może posłużyć jako solidny dowód na podstawie którego można dochodzić swoich praw. To sprawia, że rola rzeczoznawcy majątkowego w takich sytuacjach jest kluczowa, ponieważ jego profesjonalna ocena może mieć wpływ na rozstrzyganie spraw sądowych.

W praktyce, rzeczoznawcy majątkowi często korzystają z różnorodnych źródeł informacji, aby dokładnie przeanalizować rynek nieruchomości. Może to obejmować dostęp do baz danych, analizy porównawcze oraz konsultacje z innymi specjalistami, co dodatkowo zwiększa dokładność przeprowadzonych ocen. Warto również zaznaczyć, że rzeczoznawcy są zobowiązani do przestrzegania kodeksu etyki zawodowej, co stanowi dodatkowy gwarant rzetelności operatu szacunkowego.

W kontekście zasady sporządzania operatu szacunkowego, istotne jest również zrozumienie, jak ważna jest rzetelność i dokładność informacji zawartych w tym dokumencie. Każdy element operatu musi być oparty na sprawdzonych danych, a proces wyceny powinien uwzględniać wszystkie czynniki wpływające na wartość nieruchomości, co wymaga od rzeczoznawcy dużej wiedzy oraz doświadczenia.

Ważność operatu szacunkowego

Operat szacunkowy, zgodnie z zapisami art. 156 ustawy o gospodarce nieruchomościami, może być wykorzystywany do celu, dla którego został sporządzony przez okres 12 miesięcy od daty jego sporządzenia, chyba że wystąpiły zmiany uwarunkowań prawnych lub istotne zmiany czynników, m.in. takich jak: przeznaczenie nieruchomości, jej stan prawny bądź stan techniczno-fizyczny.

Po upływie wskazanego wyżej okresu 12 miesięcy, operat szacunkowy może być wykorzystany po potwierdzeniu jego aktualności przez rzeczoznawcę majątkowego. Potwierdzenie to następuje poprzez umieszczenie stosownej klauzuli w operacie szacunkowym przez rzeczoznawcę majątkowego, który go sporządził. Obowiązkowym elementem jest również dołączenie analizy potwierdzającej, że od daty jego sporządzenia nie wystąpiły zmiany uwarunkowań prawnych lub innych istotnych czynników określonych w ustawie.

Po potwierdzeniu aktualności, operat szacunkowy może być wykorzystywany przez kolejne 12 miesięcy licząc od dnia, w którym upłynęła jego ważność.

Jak przebiega proces wyceny

O tym jak przebiega proces wyceny nieruchomości, przeczytasz tutaj.

Na zakończenie, operat szacunkowy jest dokumentem wielowarstwowym, który nie tylko określa wartość nieruchomości, ale również dostarcza ważnych informacji na temat jej stanu prawnego i fizycznego. Jego rola w procesach związanych z nieruchomościami jest nie do przecenienia, co sprawia, że każdy, kto planuje inwestycje w nieruchomości, powinien zrozumieć jego znaczenie oraz zasady, na jakich jest sporządzany. Warto zainwestować czas w zrozumienie operatu szacunkowego, aby móc wykorzystać go w pełni w swoich decyzjach inwestycyjnych.

Potrzebujesz profesjonalnej wyceny nieruchomości?

Współpraca z doświadczonym rzeczoznawcą majątkowym to gwarancja rzetelnej i obiektywnej wyceny, która może być kluczowa przy podejmowaniu ważnych decyzji finansowych i inwestycyjnych. Nie ryzykuj – zaufaj profesjonalistom!

Skontaktuj się z nami

Artykuł Czym jest operat szacunkowy ? pochodzi z serwisu KRzM.pl.

Przy okazji światowej kwarantanny padło wiele słów mówiących, że epidemia COVID-19 zmieniła nasze życie. Skutki pandemii koronawirusa wymykają się wszelkim prognozom i zmieniają nasze plany i cele. Z pewnością dotkną każdego i każdej dziedziny. Świat, w którym obecnie żyjemy charakteryzuje się niespotykaną zmiennością, niepewnością i złożonością. Wydaje się, że nie jesteśmy w stanie zapanować nad dynamiką tych zmian i nawet niezawodne do tej pory systemy teleinformatyczne nie zawsze za nimi nadążają.

Rynek nieruchomości również błyskawicznie zareagował na tą nową normalność. Najwyraźniej było to widoczne na rynku najmu krótkoterminowego, który na pewną chwilę jakby zamarł. Inwestorzy znacznie ograniczyli swoje działania. Banki zakręciły kurki i wprowadziły ostre warunki kredytowania, a ceny nieruchomości… i tu już nie wiadomo czy zaczną spadać czy nie??? Analitycy w tej kwestii nie są jednomyślni.

Wróćmy do banków. Co się zmieniło?

Rada Polityki Pieniężnej niespodziewanie obniżyła stopy procentowe niemal do zera. Stopa referencyjna po kolejnych obniżkach wynosi już tylko 0,1%. Banki dzięki temu chcą ograniczyć straty i zminimalizować ryzyko. Ponadto obniżona została zdolność kredytowa, podwyższono widełki dotyczące wkładów własnych, ograniczona została dostępność kredytów dla osób prowadzących działalność gospodarczą (np. wykluczone zostały niektóre branże), obsługa do tej pory bezpośrednia została dostosowana do wprowadzonych wymogów. I tu pozytywna zmiana. Wiele spraw można aktualnie załatwić zdalnie, a dokumenty, które jeszcze kilkanaście tygodni temu musiały być przedstawiane w formie papierowej (oryginały), można przesyłać do banku w formie elektronicznej.

Z takimi utrudnieniami i zmianami muszą się teraz zmierzyć osoby, które planują zakup nieruchomości i wzięcie kredytu hipotecznego. Zdecydowanie też muszą uzbroić się w cierpliwość, bowiem w związku z nietypowym działaniem wielu instytucji proces kredytowy znacznie się przedłużył. Standardowo trwał około 2 miesięcy, a teraz finalizacja umowy kredytowej może zabrać nawet 4 miesiące. Banki, urzędy, notariusze, rzeczoznawcy majątkowi oraz wiele innych podmiotów biorących udział w tym procesie pracują według panujących nowych reguł. Widać już zmiany i przystosowanie się do nowej rzeczywistości. Obniżka stóp procentowych to krok, który może spowodować zamieszanie na rynku. Wpłynie bowiem niekorzystnie na wyniki finansowe banków. Z drugiej strony spowoduje, że koszty kredytu hipotecznego znacznie spadną i to sprawia, że nadszedł dobry moment na jego zaciągnięcie ze stałym oprocentowaniem. Jeśli zatem zdecydujemy się na kredyt hipoteczny, to do rozpoznania będą dwie podstawowe kwestie: weryfikacja kredytobiorcy i wycena nieruchomości, bo one mają decydujący wpływ na wysokość przyznanego kredytu. W jednym i drugim zakresie do banku należy dostarczyć odpowiednie dokumenty. Co do wyceny nieruchomości będzie to operat szacunkowy sporządzany przez rzeczoznawcę majątkowego.

Kim jest rzeczoznawca majątkowy?

Zgodnie z obowiązującym prawem jest to osoba posiadająca stosowne uprawnienia zawodowe. Obowiązki oraz prawa rzeczoznawcy majątkowego najpełniej określa Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami. Uprawnienia zawodowe rzeczoznawcy nadawane są przez Ministra Rozwoju po zdaniu egzaminu przed Państwową Komisją Kwalifikacyjną oraz po odbyciu minimum półrocznej praktyki. Rzeczoznawcą majątkowym może być osoba fizyczna, która posiada wykształcenie wyższe magisterskie oraz ukończyła studia podyplomowe z zakresu wyceny nieruchomości, zdała egzamin przed wspomnianą wyżej komisją kwalifikacyjną, dzięki czemu ma nadany numer uprawnień oraz jest wpisana do Centralnego Rejestru Rzeczoznawców Majątkowych dostępnego na stronie Ministerstwa [link].

Każdy rzeczoznawca majątkowy zobowiązany jest do wykonywania czynności szacowania nieruchomości zgodnie z przepisami prawa oraz standardami zawodowymi. Ważne też, aby wycena wykonywana była ze szczególną starannością i bezstronnością.
Aktualnie rzeczoznawcy starają się minimalizować ilość bezpośrednich kontaktów z klientami. Po pierwszej konsultacji zwykle telefonicznej i przekazaniu danych o nieruchomości np. w formie elektronicznej, mogą rozpocząć pracę nad wyceną. Wcześniejsza wizja lokalna powinna się odbyć zgodnie z obostrzeniami w maseczce i rękawiczkach. Przekazanie operatu szacunkowego do banku odbywa się mailowo. Kupujący nie musi być do tego angażowany. Czy tak nie jest prościej?

Widać zatem, że epidemia to również czas „narodzin”, że niesprzyjające otoczenie to źródło wielu szans, a spojrzenie z innej perspektywy umożliwia otwarcie „bram”, których wcześniej nie dostrzegaliśmy. Niech zatem stanie się katalizatorem do kolejnych zmian.

Życzę wszystkim, abyśmy jak najszybciej odnaleźli się w tej nowej rzeczywistości i umieli dostosować działania do zmieniających się potrzeb rynku, obostrzeń oraz wytycznych rządu.

Artykuł Wstrzymanie oddechu i nowa normalność pochodzi z serwisu KRzM.pl.

Aparat czy komórka ?

Jestem zdania, że fotografia powstaje w głowie, a to co mamy w ręku to tylko narzędzie, które pomoże nam ten obraz uwiecznić. Przy zachowaniu odpowiednich zasad, można osiągnąć zadowalające efekty nawet wykorzystując telefon komórkowy. Osobiście z tego rozwiązania nie korzystam – od wielu lat jestem wierny produktom ze stajni Canona i to właśnie ich używam przy fotografii wnętrz.

Obiektyw – jaki?

Fotografia wnętrz wymaga zupełnie innych szkieł niż te, wykorzystywane w fotografii portretowej czy ślubnej. Nie zależy nam tutaj na szkłach jasnych, np. przysłona f 2.8 i jaśniejsze, bo i tak większość zdjęć wykonywana będzie z ustawieniami około f 8 i ciemniej, tak aby uzyskać jak największą głębię ostrości. Warto posługiwać się szkłami szerokokątnymi, przykładowo w okolicy 16-17 mm (w przeliczeniu na pełną klatkę), gdyż węższe szkła (28 mm, 50 mm) nie zawsze pozwolą na uchwycenie całego pomieszczenia. Przeważnie korzystam z obiektywu Canona 17-40 L (w parze z EOS 6D) i przyznam, że zdecydowaną większość ujęć wykonuję w obszarze ogniskowej 17 mm.
Jakich obiektywów unikać ? Na pewno tzw. rybiego oka (fisheye), które co prawda pokaże nam w kadrze całe pomieszczenie, jednakże poziom zniekształceń jest nieakceptowalny.

Czy potrzebny jest statyw ?

Tak. Jest to nieodzowny element przy tego rodzaju fotografii. Po pierwsze pozwoli nam na zrobienie zdjęć o dłuższym czasie naświetlania niż te, które jesteśmy wstanie uchwycić z ręki. Po drugie, pozwoli nam na wielokrotne sfotografowanie tego samego ujęcia czy to na potrzeby zdjęć HDR, czy chociażby z uwagi na samą zmianę aranżacji rekwizytów.

Jak kadrować ?

Przede wszystkim tak, aby to co pionowe, pozostało pionowe przy zachowaniu odpowiedniej proporcji sufitu do podłogi. W tym celu warto się schylić, ukucnąć a może i nawet uklęknąć. Przy pracy ze statywem, nie wysuwać go na maksymalną wysokość.

Postprodukcja – czy jest istotna ?

Postprodukcja to jedna z największych zalet fotografii cyfrowej, pozwalająca w zaciszu domowym (lub biurowym) na dalszą ich obróbkę i “podrasowanie”. Można wyprostować to, czego nie udało się wyprostować podczas robienia samego zdjęcia. Można zrobić korekcję kolorystyczną i korekcję balansu bieli. Dalej można popracować nad wyciąganiem cieni, nad zniwelowaniem lokalnych prześwietleń. Ogólnie nad tym wszystkim, co się nam jeszcze nie podoba, by uzyskać pożądany efekt.

RAW czy JPEG ?

Zdecydowanie polecam pliki RAW, dają one bowiem znacznie większe możliwości w obróbce w porównaniu do plików JPEG. Kolejny stopień wtajemniczenia to programy do ich obróbki. Temat “rzeka”. Nie będę zagłębiał się w ich ocenę czy porównanie, bo nie taki jest cel niniejszego wpisu. Osobiście używam programów pod znakiem Adobe, a dokładniej Adobe Lightroom oraz Adobe Photoshop.

Jeżeli czujesz się na siłach, aby wykonać zdjęcia samodzielnie to mam nadzieję, że zamieszczone przeze mnie wskazówki będą dla Ciebie przydatne i wartościowe. Jeżeli jednak uważasz, że chciałbyś tę czynność zlecić profesjonaliście, zapraszam do kontaktu.

Chcesz zobaczyć mój świat fotografii ? ParadaWspomnien.pl

Już niebawem wpis na temat wirtualnych spacerów i co najważniejsze – możliwości ich zdalnej prezentacji.

Artykuł Fotografia wnętrz – technicznie pochodzi z serwisu KRzM.pl.

1. Zadbaj o porządek

Musi być ono idealnie wysprzątane. Pamiętać należy o różnych zakamarkach, nawet tych które wydają się być niewidoczne na zdjęciu. Myślę tutaj o przestrzeni pod meblami, kanapami. Nie zapomnijcie usunąć ewentualnych pajęczyn (miejscem przez nie uwielbianym są m. in. okolice grzejników).
Schowajcie zbędne kable, przedłużacze, leżące w różnych miejscach ładowarki do telefonów.
Uporządkujcie poduszki nadając im kształt. Wygładźcie narzuty, koce – być może część z nich będzie wymagała odprasowania.

2. Łazienka i kuchnia

Te dwa pomieszczenia wymagają szczególnej uwagi, gdyż dla potencjalnego nabywcy są one najważniejszą częścią “wymarzonego M”. Postarajcie się, aby były nieskazitelne czyste i pachnące. Powierzchnie z połyskiem nie powinny posiadać smug czy odcisków palców – dotyczy to zarówno mebli, płytek jak i luster oraz okien.

3. Usunięcie osobistych akcentów

Każde wnętrze posiada jakieś osobiste akcenty, które na czas prezentacji mieszkania czy sesji zdjęciowej powinny zostać usunięte. Mowa tutaj o zdjęciach rodzinnych, dyplomach czy innych personalnych detalach. Mieszkanie powinno przyjąć charakter jak najbardziej neutralny.

4. Światło

Światło to podstawowe narzędzie używane w fotografii do modelowania przestrzeni. Można użyć światła dziennego (zastanego), posiłkować się światłem sztucznym w postaci istniejącego oświetlania czy też dodatkowo wzbogacać je światłem błyskowym. Osobiście jestem zwolennikiem pomieszania światła dziennego z oświetleniem domowym. Z tego też powodu jadąc na daną nieruchomość, proszę wcześniej o skontrolowanie stanu żarówek i wymianie tych przepalonych. Dodatkowo ważne jest, aby żarówki miały zbliżoną barwę kolorystyczną – skłaniam się ku barwom ciepłym.

Powyższa lista nie stanowi pełnej gamy czynności, które należy wykonać przed przystąpieniem do sesji zdjęciowej czy zaproszeniem potencjalnego nabywcy do środka. Nie wspomniałem chociażby o ułożeniu mebli tak, aby środek pomieszczeń pozostawał w miarę wolny. To powoduje optyczne powiększenie przestrzeni. Ważnym jest również zapach, który co prawda nie jest widoczny na zdjęciach, ale w przypadku osobistej wizyty potencjalnego klienta w mieszkaniu jest niezwykle istotny. To on powinien sprawić, aby od samego wejścia oglądający czuł się w nim przyjemnie. Te proste triki sprawią, że zrobione zdjęcia będą bardziej atrakcyjne, a dzięki temu łatwiej znajdziesz nabywcę.

Ale to nie wszystko

Poza takimi drobnymi działaniami sprzedający często decydują się na niezwykle modny w ostatnim czasie home staging, który stał się niemal sztuką, zapewniającą szybką i zyskowną sprzedaż nieruchomość. I rzeczywiście, znam wiele przykładów, gdzie odmienione przez profesjonalistów wnętrza były wręcz nie do poznania. Miło jest fotografować takie miejsca. Home stagerzy, jak artyści, wykorzystując aktualnie trendy, kolory i wzory nadają wnętrzom niepowtarzalny charakter i choć wiąże się to często z remontami oraz dodatkowymi nakładami finansowymi, warto to przeprowadzić. Zdjęcia takich pomieszczeń nie potrzebują marketingu, bo same się sprzedają.

Wracamy zatem do tego samego. W dzisiejszym świecie klienci przeglądając oferty dotyczące sprzedaży czy najmu nieruchomości, wyboru hotelu, czy sklepu podejmują decyzję na podstawie zdjęć umieszczonych w ofercie. Poświęcają na to ponad 60% czasu. Jeżeli zdjęcia nieruchomości wzbudzą ciekawość (a do tego mają doprowadzić te wszystkie opisane wyżej działania), to dopiero potem klienci przechodzą do zapoznania się z treścią oferty, cennikiem i danymi kontaktowymi. Nasz mózg na podstawie fotografii wyobraża sobie całą nieruchomość, jej wnętrze, następnie podejmuje dalsze decyzje.

Wiedząc zatem, że pierwsze wrażenie robi się tylko raz musimy zapewnić, żeby zdjęcia nieruchomości były atrakcyjne oraz spełniały wszelkie techniczne wymogi. Krótko o technice napiszę w następnym wpisie.

Chcesz zobaczyć mój świat fotografii ? ParadaWspomnien.pl

Artykuł Przygotowanie nieruchomości do sesji fotograficznej pochodzi z serwisu KRzM.pl.

Zobacz również: Jak przygotować nieruchomość do sesji fotograficznej
oraz Fotografia wnętrz – technicznie

Czy profesjonalne podejście do tego tematu jest wymagane?

Moim zdaniem, zdecydowanie tak, a obserwując już od kilkunastu lat obowiązujące trendy widzę, że coraz bardziej rośnie jej znaczenie. Dzieje się tak dlatego, że potocznie rzecz ujmując, “kupujemy oczami”. Najpierw patrzymy, potem czytamy. Przeglądając materiały reklamowe, ogłoszenia, katalogi, itp. w formie elektronicznej czy też papierowej, przede wszystkim chwytamy obrazy, potem dopiero koncentrujemy się na tekście.

Kto korzysta z profesjonalnej fotografii wnętrz?

Najczęściej takie zdjęcia wykonywane są na potrzeby sprzedaży mieszkania, domu czy ogólnie mówiąc nieruchomości. Kolejnym „odbiorcą” tego rodzaju fotografii jest rynek najmu, przede wszystkim tego krótkoterminowego, ale również i długoterminowego. Mało kto z nas, w dzisiejszych czasach wybierze się na wakacje czy chociażby na weekend z rodziną, nie obejrzawszy wcześniej miejsca, gdzie będzie nocować. Czasy, w których internet nie istniał, a ogłoszenia dotyczące wynajmu zamieszczane były w postaci krótkiego tekstu w papierowych gazetach lub przekazywane drogą „pantoflową”, dawno już są za nami. Dzisiaj wynajmujący najpierw obejrzy obiekt na zdjęciach, potem dopiero zadzwoni lub napisze pytanie do właściciela.

Kolejną branżą generującą zapotrzebowanie na tego rodzaju usługi są architekci oraz projektanci wnętrz. Im również zależy na możliwości zaprezentowania swoim potencjalnym klientom realizacji, których są autorami. Posiłkują się przegotowanymi komputerowo wizualizacjami i grafikami, jednakże nie oddają one w pełni rzeczywistości. Ostatecznie zatem korzystają z usług fotografów.

Na koniec można jeszcze dodać sesje fotograficzne różnego rodzaju lokali użytkowych, restauracji czy hoteli, zwłaszcza w sytuacjach, gdy poddane zostały odświeżeniu czy remontowi. Ponadto modne są tzw. metamorfozy mieszkań, w których te same pomieszczenia pokazane są zarówno przed jak i po dokonaniu przemiany.

Czym dla mnie jest fotografia wnętrz?

To umiejętne zamknięcie przestrzeni w kilku wyjątkowych kadrach, a jednocześnie oddanie jej realnych cech, uchwycenie tych unikatowych, podparcie się kolorami i oddanie w estetyczny i spójny sposób całości obiektu. Dobra fotografia wnętrz powinna pokazać zarówno przestrzeń, jak i jej atmosferę. Twierdzę, że sesja fotograficzna nieruchomości to jakby proces, który wymaga doświadczenia, zmysłu artystycznego i niemałej wiedzy technicznej podczas samego fotografowania jak i w procesie obróbki komputerowej.

Czy warto w taki proces zainwestować? Oglądając niektóre ogłoszenia i zdjęcia do nich załączone – uważam, że warto. Serdecznie zapraszam do skorzystania z moich usług między innymi właśnie w zakresie fotografii wnętrz. Przykładowe zdjęcia możesz zobaczyć w mojej galerii [link tutaj].

Jak przygotować nieruchomość do sesji fotograficznej, na co zwrócić szczególną uwagę, a czego unikać, przedstawię Wam w kolejnych artykułach, do przeczytania których już teraz zapraszam.

Chcesz zobaczyć mój świat fotografii ? ParadaWspomnien.pl

Artykuł Pokazać lepiej – fotografia wnętrz pochodzi z serwisu KRzM.pl.

Artykuł Nagła strata właściciela firmy – jak zabezpieczyć się przed problemami ? pochodzi z serwisu KRzM.pl.